Diabetes

DIABETES MELLITUS	Cardiovasculaire risicomanagement bij diabetes
Bij diabetes en cardiovasculair incident in voorgeschiedenis overweeg acetylsalicylzuur (secundaire preventie). Pas hypertensie behandelen bij systolische RR>160. Streef naar een tensie niet lager dan 140 mmHg. Een ACE-remmer is 1e keus, indien deze slecht verdragen wordt vervangen door een AT-II antagonist (ARB). Bij onvoldoende effect een thiazidediureticum of een calciumantagonist toevoegen. Gebruik bij voorkeur niet meer dan 3 verschillende middelen. Indien de levensverwachting > 2 jaar is start dan met een statine als primaire preventie HVZ. Het meten van de lipidenstatus bij kwetsbare ouderen heeft doorgaans geen klinische consequenties.

preparaat	vorm / sterkte / hoeveelheid	dosering	opmerkingen
DIABETES MELLITUS
Stap 1	LEEFSTIJLADVIEZEN
Stap 2:	METFORMINE
METFORMINE Glucophage®	tabl 500, 850 mg	1-3 x per dag 500 mg, max 2000 mg per dag	- bij nierfunctie 30-50ml/min: 1-2 dd 500mg, evt te verhogen naar max 2000mg per dag - bij nierfunctie 10-30 ml/min: max 1 dd 500 mg
Stap 3:	GLICLAZIDE toevoegen
GLICLAZIDE Diamicron®	tabl mga 30, 80 mg	Start 1 x per dag tabl mga 30 mg, evt verhogen naar 1 x per dag 4 tabl mga 30 mg	- bij verhoogde kans op hypoglykemie voorkeur voor gliclazide retard 80 mg: start 1 x per dag 80 mg, evt te verhogen naar 3 x per dag 80 mg. - LET OP: de 30 mg en 80 mg tabletten niet door elkaar halen. - LET OP: de 30 mg SR (MR) is even effectief als de 80mg.
Stap 4	INSULINE toevoegen. Metformine doorgaan. Overweeg stop Gliclazide ivm kans op hypoglykemie.
NPH Insuline (insulatard of Humuline NPH)		Start 1dd 10EH tussen avondeten en bedtijd. Zo nodig elke 3 dagen met 2-4 EH	Middellangwerkend, effect binnen 1-2 uur, werkingsduur 14-24 uur
Insuline Glargine (Lantus) of insuline detemir (Levemir)		Start 1dd 10EH tussen avondeten en bedtijd. Zo nodig elke 3 dagen met 2-4 EH. Bij overschakeling van 2x daags NOPH insuline naar 1x daags lantus/levemir, de dosering verminderen tot 80%	Indien 1x daags voorkeur heeft of bij nachtelijke hypoglykemieën op NPH insuline.
Mix-insuline (Mixtard 30, Humalog mix 25)		Neem 80% van de totale dagdosis insuline tijdens het eenmaal daagse regime en verdeel deze hoeveelheid: tweederde van het aantal E vóór het ontbijt en eenderde van het aantal E vóór het avondeten.
Grafieken globale werkingsduur diverse insulines

DIABETES MELLITUS	HYPERGLYCAEMIE
Bij nieuwe diabeten: geleidelijk bijsturen ivm risico op hypokaliemie. Bij bekende diabeten: glucose controleren en volgens 2-4-6 regel behandelen. - bij een glucose > 15 mmol/l: 4 E snel/kortwerkende insuline (novorapid) bijspuiten. - bij een glucose > 20 mmol/l: 6 E snel/kortwerkende insuline (novorapid) bijspuiten. - iedere 2 uur glucosecontrole en bijspuiten herhalen tot een glucose <15 mmol/l bereikt is; - ga altijd door met de normale insulinedoseringen. Zie ook Richtlijn Acute Ontregeling van Diabetes Mellitus (2005) van de Nederlandse Internisten Vereninging.

preparaat	vorm / sterkte / hoeveelheid	dosering	opmerkingen
DIABETES MELLITUS	HYPOGLYCAEMIE
1. LIMONADE of 2 SUIKERKLONTJES EN EEN BOTERHAM
2. GLUCAGON Glucagen®	amp 1 mg=1 ml	1 mg (= 1 ml) i.m. of s.c.	- bij terugkeer bewustzijn oraal suiker toedienen - zonodig herhalen
3. GLUCOSE 40%	amp 4 g=10 ml	8-16 g (= 20-40 ml) i.v.	wanneer i.v. toediening mogelijk

DIABETES MELLITUS	Palliatief en/of symptomatisch beleid
Bij verminderde orale intake insuline dosis verminderen (1/2 tot 2/3). Orale medicatie halveren of stoppen. Glucose controles tot minimum beperken. Oraal 1x per week, insuline 2x per week. Richt op een glucose tussen de 10-20 mmol/l Bij een levensverwachting van enkele dagen: - bij bewustzijn en symptomatische hyperglykemie dan controle glucose en insuline bijspuiten bij glucose > 20 mmol/l; - buiten bewustzijn, dan medicatie stop en geen controles.

naar boven